Kan en mag de wetenschap bepalen hoe we moeten leven? Mag alles wat kan?
Sinds het ontstaan van de natuurwetenschappen in de 16e eeuw werd het beeld op de wereld helemaal veranderd. De kerkelijke leer en de nieuwe wetenschap waren en zijn nog steeds in strijd. Maar is elke wetenschappelijke uitvinding, vanaf het moment dat ze mogelijk is en beschikbaar wordt, ook goed? Hoe wenselijk zijn deze wetenschappelijk ontwikkelingen? Francis Fukuyama, de Amerikaanse wetenschapsfilosoof, denkt na over de mogelijke gevaren en risico’s van allerlei nieuwe technieken.
Francis Fukuyama
Fukuyama’s mensbeeld is nogal pessimistisch, hij omschrijft de mens als een egoïstisch wezen die vol zit met kwade neigingen. Hij voegt hier zelfs aan toe dat dit typisch is voor onze menselijke natuur. M.a.w. zijn mensen van nature slecht. Dit doet me denken aan McCandless’ mensbeeld, de man waarvan ik mijn quote haalde (zie hier). In zijn dagboek schreef McCandless: “Weet je wat ik niet begrijp? Ik begrijp niet waarom mensen, waarom elke verdomde persoon zo vaak, zo slecht is voor elkaar. Ik vind het niet logisch. Oordeel. Controle. Dat alles, het hele spectrum. Denk maar aan politiekers, huichelaars, ouders,…” – Ik kan me hierin wel ergens terug vinden. In het paasweekend kwamen mensen samen om te feesten, BBQ’en en te picknicken, terwijl hun gedrag mensenlevens kan kosten. Misschien komt hier het (nature) slechte, egoïstische en onaantastbare in ons naar boven?
Pillen industrie
Het is een feit dat er in onze huidige samenleving een toenemende medicalisering op weg is, we leven in een pillen industrie. Dit geeft ons natuurlijk het grote voordeel dat mensen vlugger genezen en dit is ook noodzakelijk, volgens mij. Maar ik zie hier niet alleen voordelen in. Zoals één van mijn favoriete rappers zingt: “We are a country virtually out of control. If you’re feeling sick or depressed, to get relief? Take a pill. Most of us are addicts.” Ik vind dat er te makkelijk gegrepen wordt naar pillen om tot een oplossing te komen. Misschien zijn we echt wel een wereld geworden waarin we ons eigen geluk kwijt geraken door nieuwe wetenschappelijke uitvindingen?
Fukuyama ziet hier vooral de risico’s/nadelen in. Een medische wereld leidt ons tot übermenschen, we zijn allemaal gezond en gelukkig, nu ja in hoeverre dit ‘geluk en gezond-zijn’ echt puur is. Medicijnen worden nu ook al gebruikt om bepaald gedrag te beïnvloeden omdat de omgeving dat zo wil en niet omdat het een ziekte is. We verbeteren de mens. We creëren ons zelf en verliezen zo onze eigen puurste vorm van mens zijn. De wetenschap neemt het van ons over.
Het holistisch wereldbeeld
Deze corona-tijden laten me ook nadenken over ons wereldbeeld, het holistisch wereldbeeld. Het lijkt ingewikkeld. Maar het is simpel te vertalen. ‘Holos’ betekent het geheel van factoren. Een éénheidsdenker. Alles valt samen in zijn geheel. Door globalisering, een mix van culturen die over de hele wereld zijn verspreid, zijn alle mensen een geheel worden. Iedereen staat met elkaar in contact. COVID-19 bevestigt dit. Van eind december 2019 tot nu heeft het corona virus 2 159 450 mensen besmet over 185 landen. Vanuit het stadje Wuhan begon dit allemaal. In de gezondheidszorg is de holistische visie het idee dat gezondheidsproblemen ontstaan als gevolg van interacties tussen meerdere individuen. Nu moet ik toch wel even slikken.
Ontstaan op markt of uit labo?
In 2018 bezochten enkele diplomaten het Wuhan Institute of Virology (WIV) om na te gaan hoe hun collega’s er te werk gaan. De resultaten waren schrijnend! De diplomaten waren verontrustend over de onvoorzichtige manier van werken. Door de onvoorzichtigheid zou het virus kunnen overgaan op de mens en zou er een pandemie kunnen ontstaan. Uiteindelijk werden 2 rapporten opgemaakt met bedoeling extra werkkracht te voorzien en ook meer geld te pompen in het WIV.
De Chinese Overheid vertelde ons dat het virus ontstond op een lokale markt waar dieren werden verkocht. Naar het schijnt at iemand zo’n vleermuis rechtstreeks op. Anderen betwisten dit. Via een Brits wetenschappelijk tijdschrift zouden er op die bewuste markt helemaal geen vleermuizen zijn verkocht. Ze voegen er zelf nog aan toe dat de eerste mensen die ziek werden van het virus helemaal niet in de buurt geweest zijn van het marktplein. De Chinese regering weigert dit soort vragen te beantwoorden i.v.m. de oorsprong van het virus. Het labo in Shanghai dat als eerste het genoom van het coronavirus kon vastleggen, werd 2 dagen later gesloten door de Chinese overheid. Verschillende dokters en journalisten die als eerste over het virus schreven, zijn verdwenen. Na verder onderzoek ontdekten Amerikaanse wetenschappers dat ze het virus konden linken aan hoefijzervleermuizen uit de grotten van Yunnan, een kleine 1000 kilometer nabij Wuhan. Blijkt dat nu net de plaats te zijn waar het WIV haar vleermuizen haalde.
Neemt de wetenschap samen met macht en status het dan toch over van de mens, zoals Francis Fukayama al enkele jaren geleden zei?
 |
| Wuhan Institute of Virology (WIV) |
Hallo Hannes,
ReplyDeleteJe hebt een hele nuchtere kijk op de hele situatie.
Het besef is er bij mij ook al enkele jaren dat pillen slikken niet de oplossing is.
Zo pak je de oorzaak niet aan, maar verdoezel je het door je neurotransmitters te foppen.....
Geef mij maar de natuur als oplossing, er is voor alles een middeltje.
Ik had het er gisteren nog over; onze samenleving is te veel gebaseerd op het farmaceutische, waardoor we de natuur wegduwen en zo alsmaar meer griep, pest, pandemieën ,...... aantrekken.
Mooie post die vele mensen doet nadenken!
Groetjes :)