Wat is het epicurisme?
In deze filosofische stroming stellen deze denkers dat alle levende wezens van nature op zoek gaan naar genot, en dat doen ze d.m.v. alle mogelijke pijnen en tegenslagen in het leven te mijden. Het menselijk geluk ligt dus, volgens hen, in een aangenaam leven zonder al te veel kwellingen. We noemen dit met een moeilijke benaming ook wel ‘attractia’ oftwel onverstoorbaarheid tegenover je meest fundamentele angsten. In die tijd, die van de Romeinen, waren het vooral de angsten voor de goden en de dood die de mensen bang maakten. Die laatste speelt nog steeds een heel erg grote rol in onze huidige maatschappij. De epicuristen probeerden hun medestanders gerust te stellen met verschillende theorieën, zoals de atoomtheorie van Democritus. Daarnaast streefden de epicuristen naar een aangenaam, weliswaar modaal en sober, leven. Ze vervulden met plezier hun noodzakelijke behoeftes, maar zijn eerder terughoudend hun niet-noodzakelijke verlangens als lust te vervullen en ze mijden volledig de niet-natuurlijke noden als rijkdom en macht. Daarom is het ook logisch dat een epicurist een redelijk verborgen leven uit de spotlights wil leiden. Zowel politieke als economische belangen spreken hen niet aan. Doch mijden ze het contact met de medemens niet en stellen ze waarden als vriendschap en rechtvaardigheid hoog op rij. Zo voelen we ons als mens verbonden met elkaar en ervaren we weinig onzekerheid en ongelijkheid in ons leven. Nog belangrijk te vermelden is dat ze trachten te genieten van het leven en zoals ze dat zelf zo mooi kunnen verwoorden: zich te houden aan hun lijfspreuk ‘Carpe Diem’.
Hoe zou een epicurist reageren op deze hedendaagse crisis?
 |
| Filosofie in tijden van corona |
Eerst en vooral denk ik dat onze hedendaagse volgeling van Epicurus zich ook niet zo goed een weg zou kunnen banen in de beginfase van deze pandemie, net zoals velen van ons dat niet kunnen. Wel, ben ik er van overtuigd dat die gevoelens van onzekerheid en twijfel niet zolang zouden duren bij hen, wat dan wel tegenstrijdig is met de gevoelens van menig man vandaag, maar dat komt misschien omdat we heden ten dage geen filosofie meer hebben om ons aan op te trekken. Het spreekt volgens mij voor zich dat er volgens deze filosofische stroming positief dient mee om geprongen te worden in tijden van chaos. Ze zouden het complees nutteloos vinden, vermoed ik, te zitten treuren de ganse dag. Ze zouden proberen er het beste van te maken, zoals zij elke dag trachten te doen. Daarnaast zouden ze het misschien wel even fijn gevonden hebben, denk ik. Even terug aangewezen worden op onszelf, zonder constant rekening te moeten houden met al dat ‘ruis’ de hele dag door. Maar zoals eerder vermeld woont een epicurist niet op een eiland en blijft hij het contact met zijn medemens belangrijk vinden. Daarom denk ik dat deze erg solidair zou reageren in deze situatie en zou hun strijd naar gelijkheid hier de bovenhand halen, want dit virus maakt geen verschil tussen ras en geslacht. We zijn allemaal gelijk. Trouwens, ik denk dat we van onze epicuristische vrienden wel kaartjes en bloemen zouden mogen verwachten. Vandaar vermoed ik dat er wel een groot stukje epicurist schuilt in velen van ons. En dan heb ik het natuurlijk over onze zorgverleners, rekkenvullers, vrienden die aan ons en elkaar denken. En dat is een heel fijne vaststelling. Misschien moeten we deze periode daarom zien als een kans om te kijken naar de dingen die we echt belangrijk vinden des levens. Misschien is het na deze crisis niet meer nodig onze niet-natuurlijke noden te vervullen en kunnen we ons geluk vinden een een soberder leven. Dat we onze angsten kunnen laten varen en zo niet meer tegengehouden worden in het bereiken van onze (persoonlijke) doelen en dat we niet vergeten te denken aan elkaar, zonder onszelf te verliezen natuurlijk, zoals het een echte epicurist zou betamen.
Comments
Post a Comment